Abstract
This research, which has been carried out by means of surveys and recordings, delimits the seven vowel phonemes in tonic position of a variety of Galician spoken in the south-east of the province of Ourense, Spain. Prior to the analysis, we describe the geographical area of the study, and we present the objectives, methodology and theoretical framework of the research. The rest of the paper proves that the studied variety does not always show a metaphonic influence of -ŭ and that it converges with eastern Galician dialects in terms of not closing the sound ĕ when followed by a nasal, and with non-northeastern Galician dialects in terms of closing the sound ŏ when followed by a nasal. In addition, the analyzed variety does not show metaphonic influence of -a. Finally, we argue that the variants mazaira (apple tree) and aira (threshing floor) are not found in the same territory in present-day Galician.
7 Bibliografía
Alarcos Llorach, Emilio, Fonología española, Madrid, Gredos, 41981.Search in Google Scholar
ALGa I = Instituto da Lingua Galega, Atlas Lingüístico galego, vol. 1: Morfoloxía verbal, A Coruña, Fundación Barrié de la Maza, 1990.Search in Google Scholar
ALGa II = Instituto da Lingua Galega, Atlas Lingüístico Galego, vol. 2: Morfoloxía non verbal, A Coruña, Fundación Barrié de la Maza, 1995.Search in Google Scholar
ALGa III = Instituto da Lingua Galega, Atlas Lingüístico galego, vol. 3: Fonética, A Coruña, Fundación Barrié de la Maza, 1999.Search in Google Scholar
ALGa IV = Instituto da Lingua Galega, Atlas Lingüístico galego, vol. 4: Léxico. Tempo atmosférico e cronolóxico, A Coruña, Fundación Barrié de la Maza, 2003.Search in Google Scholar
ALGa V = Instituto da Lingua Galega, Atlas Lingüístico galego, vol. 5: Léxico. O ser humano (I), A Coruña, Fundación Barrié de la Maza, 2005.Search in Google Scholar
Alonso Núñez, Aquilino S., Notas sobre a fala de Campobecerros, Cadernos de Lingua 11 (1995), 103–127.10.32766/cdl.11.532Search in Google Scholar
Alonso Núñez, Aquilino S., Contribución ó estudio da fronteira entre os bloques oriental e central no sueste da provincia de Ourense, in: Álvarez, Rosario/Dubert, Francisco/Sousa, Xulio (edd.), Dialectoloxía e léxico, Santiago de Compostela, Consello da Cultura Galega/Instituto da Lingua Galega, 2002, 223–244.Search in Google Scholar
Alonso Núñez, Aquilino S., El vocalismo átono en el habla gallega del ayuntamiento de Castrelo do Val (Ourense), Quaderni di Semantica 29 (2008), 119–136 (= 2008a).Search in Google Scholar
Alonso Núñez, Aquilino S., La sufijación verbal, la circunfijación verbal y la sufijación verbal homogénea en el habla gallega del ayuntamiento de Castrelo do Val (Ourense, España), Quaderni di Semantica 29 (2008), 343–392 (= 2008b).Search in Google Scholar
Alonso Núñez, Aquilino S., Las consonantes fricativas y el rotacismo en un habla gallega, Quaderni di Semantica 31 (2010), 113–130.Search in Google Scholar
Alonso Núñez, Aquilino S., El bloque central de Fernández Rei y el habla gallega del ayuntamiento de Castrelo do Val (Ourense, España), Quaderni di Semantica 33 (2012), 155–182.Search in Google Scholar
Alvar, Manuel (ed.), Introducción a la lingüística española, Barcelona, Ariel, 2000.Search in Google Scholar
Álvarez, Rosario, Consideracións sobre a metafonía nominal galega, in: Kremer, Dieter (ed.), Homenagem a Joseph M. Piel por ocasião do seu 85º aniversário, Tübingen, Niemeyer, 1988, 141–157.Search in Google Scholar
Álvarez, Rosario, O sistema fonolóxico do galego. Comparación co do portugués, in: Kremer, Dieter (ed.), Actes du XVIIIème Congrès International de Linguistique et Philologie Romanes (1986), vol. 3, Tübingen, Niemeyer, 1991, 531–548.Search in Google Scholar
Álvarez, Rosario/Monteagudo, Henrique, Evolución lingüística interna I. Gramática, in: Holtus, Günter/Metzeltin, Michael/Schmitt, Christian (edd.), Lexikon der Romanistischen Linguistik (LRL), vol. 6/2: Galegisch, Portugiesisch / Gallego, Português, Tübingen, Niemeyer, 1994, 1–21.Search in Google Scholar
Álvarez, Rosario/Monteagudo, Henrique/Regueira Xosé Luís, Gramática galega, Vigo, Galaxia, 1986.Search in Google Scholar
Álvarez, Rosario/Xove, Xosé, Gramática da lingua galega, Vigo, Galaxia, 2002.Search in Google Scholar
Anderson, Stephen R., La fonología en el siglo XX, Madrid, Visor, 1990.Search in Google Scholar
Arias Cabal, Álvaro, Metafonía en Felechosa (Ayer). Caltenimientu de la inflesión ensin /‑u/ final, Lletres Asturianes 46 (1992), 7–21.Search in Google Scholar
Arias Cabal, Álvaro, El morfema de «neutro de materia» en asturiano, Santiago de Compostela, Universidade de Santiago de Compostela, 1999.Search in Google Scholar
Ariza Viguera, Manuel, Manual de fonología histórica del español, Madrid, Síntesis, 1989.Search in Google Scholar
Babarro González, Xoán, Galego de Asturias. Delimitación, caracterización e situación sociolingüística, 2 vol., A Coruña, Fundación Barrié de la Maza, 2003.Search in Google Scholar
Carvalho, José G. Herculano, Nota sobre o vocalismo antigo português. Valor dos grafemas «e» e «o» em sílaba átona, Revista Portuguesa de Filologia 12 (1962–1963), 17–39.Search in Google Scholar
Castro, Obdulia, Aproximación a la fonología y morfología gallegas, New Orleans, University Press of the South, 1998.Search in Google Scholar
Cavacas, Augusto d’Almeida. A Língua portuguesa e sua Metafonia, Coimbra, Imprensa da Universidade, 1921.Search in Google Scholar
Cerdá, Ramón, Fonética, in: Alvar (2000), 107–137.10.1007/s100530070114Search in Google Scholar
Corominas, Joan, Breve diccionario etimológico de la lengua castellana, Madrid, Gredos, 31980.Search in Google Scholar
Couceiro Pérez, José L., El habla de Feás, Santiago de Compostela, Universidade de Santiago de Compostela, 1976.Search in Google Scholar
Cunha, Antônio G. da, Dicionário etimológico Nova Fronteira da Língua Portuguesa, Rio de Janeiro, Nova Fronteira, 22001.Search in Google Scholar
Dubert, Francisco, Aspectos do galego de Santiago de Compostela, Santiago de Compostela, Universidade de Santiago de Compostela, 1999.Search in Google Scholar
Enríquez, María C., Fonética y fonología del gallego de O Grove, Verba 3 (1976), 128–160.Search in Google Scholar
Fernández González, José R., El habla de Ancares (León), Oviedo, Universidad de Oviedo, 1981.Search in Google Scholar
Fernández Rei, Francisco, Dialectoloxía da lingua galega, Vigo, Xerais, 1990.Search in Google Scholar
Fernández Vior, José A., El habla de Vegadeo (A Veiga y su concejo), Uviéu, Academia de la Llingua Asturiana, 1997.Search in Google Scholar
García Arias, Xosé Lluis, Contribución a la gramática histórica de la lengua asturiana y a la caracterización etimológica de su léxico, Uviéu, Universidá d’Uviéu, 1988.Search in Google Scholar
García García, José, El habla de El Franco (Una variante lingüística del occidente de Asturias), Mieres del Camino, Instituto Bernaldo de Quirós, 1983.Search in Google Scholar
García González, Francisco, El neutro de materia, in: Peira, Pedro, et al., Homenaje a Alonso Zamora Vicente, vol. 2, Madrid, Castalia, 1988, 91–105.Search in Google Scholar
González, Manuel/Regueira, Xosé Luís, Estudio acústico das vocais tónicas galegas en posición fonética normal, in: Lorenzo, Ramón (ed.), Actas do XIX Congreso Internacional de Lingüística e Filoloxía Románicas, vol. 6, A Coruña, Fundación Barrié de la Maza, 1994, 141–179.Search in Google Scholar
Grassi, Corrado/Sobrero, Alberto/Telmon, Tullio, Fondamenti di dialettologia italiana, Roma, Laterza, 52004.Search in Google Scholar
Gutiérrez Tuñón, Manuel, El habla de El Bierzo (León), Ponferrada, Instituto de Estudios Bercianos, 1986.Search in Google Scholar
Jakobson, Roman, Six leçons sur le son et le sens, Paris, Minuit, 1976.Search in Google Scholar
Lausberg, Heinrich, Lingüística románica, vol. 1: Fonética, Madrid, Gredos, 1976.Search in Google Scholar
Maia, Clarinda de Azevedo, História do galego-português. Estado lingüístico da Galiza e do noroeste de Portugal desde o século XIII ao XVI (com referência ao galego moderno), Coimbra, INIC, 21997.Search in Google Scholar
Martínez Celdrán, Eugenio, Fonología funcional del español, in: Alvar (2000), 139–154.Search in Google Scholar
Mateus, Maria Helena Mira, et al., Gramática da Língua Portuguesa, Lisboa, Caminho, 1989.Search in Google Scholar
Muñiz, Celso, El habla del Valledor. Estudio descriptivo del gallego asturiano de Allande (Asturias – España), Amsterdam, Academische Pers., 1978.Search in Google Scholar
Navaza, Gonzalo, Fitotoponimia galega, A Coruña, Fundación Pedro Barrié de la Maza, 2006.Search in Google Scholar
Neira Martínez, Jesús, Función y origen de la alternancia -u / ‑o en los bables centrales de Asturias, Boletín Real Academia Española 71 (1991), 433–444.Search in Google Scholar
Nespor, Marina, Fonologia, Bolonia, il Mulino, 1993.Search in Google Scholar
Normas 2003 = RAG / ILG, Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego, A Coruña, RAG / ILG, 182003.Search in Google Scholar
Penny, Ralph, Vowel Harmony and Metaphony in Iberia: A Revised Analysis, Estudos de Lingüística galega 1 (2009), 113–124.Search in Google Scholar
Piel, Joseph M., Considerações sobre a metafonia nominal portuguesa, Separata de Biblos 18:2, Coimbra, 1942.Search in Google Scholar
Porto Dapena, José A., Alternancias vocálicas en los nombres y verbos gallego-portugueses: un intento de explicación diacrónica, Thesaurus. Boletín del Instituto Caro y Cuervo 28 (1973), 526–544.Search in Google Scholar
Porto Dapena, José A., El gallego hablado en la comarca ferrolana, Santiago de Compostela, Universidade de Santiago de Compostela, 1977.Search in Google Scholar
Prieto Alonso, Domingo, Description phonologique du galicien, Tesis de Licenciatura, Université de Lille III, 1971.Search in Google Scholar
Quilis, Antonio, Tratado de fonología y fonética españolas, Madrid, Gredos, 1993.Search in Google Scholar
Regueira, Xosé L., A fala do norte da Terra Cha. Estudio descritivo, Tese de Doutoramento (inédita), Universidade de Santiago de Compostela, 1989.Search in Google Scholar
Regueira, Xosé L. (ed.), Os sons da lingua, Vigo, Xerais, 1998.Search in Google Scholar
Rodríguez Castellano, Lorenzo, La variedad dialectal del Alto Aller, Oviedo, Instituto de Estudios Asturianos, 1952.Search in Google Scholar
Rodríguez Castellano, Lorenzo, Algunas precisiones sobre la metafonía de Santander y Asturias, Archivum 9 (1959), 236–248.Search in Google Scholar
Sánchez Miret, Fernando, Proyecto de gramática histórica y comparada de las lenguas románicas, München, Lincom Europa, 2001.Search in Google Scholar
Sanga, Glauco, L’appaesamento linguistico. Una teoria glottogonica, Quaderni di Semantica 18 (1997), 13–63.Search in Google Scholar
Santamarina, Antón, El habla del Valle del Suarna, Tesis de Doctorado (inédita), Universidade de Santiago de Compostela, 1973.Search in Google Scholar
Santos, Maria José de Moura, Os falares fronteiriços de Trás-os-Montes, Coimbra, Instituto de Estudos Romanicos, 1967 (Separata de la Revista Portuguesa de Filologia 12:2; 13 y 14).Search in Google Scholar
Taboada, Manuel, El habla del Valle de Verín, Santiago de Compostela, Universidad de Santiago de Compostela, 1979.Search in Google Scholar
Taboada, Manuel, Léxico de la comarca de Verín, Ourense, Museo Arqueológico Provincial, 1988.Search in Google Scholar
Torres Luna, María Pilar de/Pazo Labrador, Alberto, Parroquias y arciprestazgos de Galicia, Santiago de Compostela, Universidade/Servicio de Publicacións e Intercambio Científico, 1994.Search in Google Scholar
Trubetzkoy, Nicolai S., Principios de fonología, Madrid, Cincel, 1987.Search in Google Scholar
Vázquez Cuesta, Pilar/Mendes da Luz, Maria Albertina, Gramática da língua portuguesa, Lisboa, Edições 70, 31983.Search in Google Scholar
Veiga Arias, Amable, Fonología gallega, Valencia, Bello, 1976.Search in Google Scholar
Vidal Figueroa, Tiago, Fonética e fonoloxía, in: Ramallo, Fernando/Rei-Doval, Gabriel/Rodríguez Yáñez, Xoán P. (edd.), Manual de Ciencias da Linguaxe, Vigo, Xerais, 2000, 629–719.Search in Google Scholar
Viejo Fernández, Xulio, Patrones de metafonía y contrametafonía en quirosán: pragmática, determín léxicu y morfosintaxis, Revista de Filoloxía Asturiana 1 (2001), 71–114.Search in Google Scholar
Viejo Fernández, Xulio, Nuevos datos antiguos y modernos sobre’l neutru continuu asturianu, Lletres Asturianes 84 (2003), 7–14.Search in Google Scholar
Viejo Fernández, Xulio, Metafonía y diptongación en protorromance hispánico. La variable pragmática y sociolingüística a la luz de nuevos datos asturianos, Verba 31 (2004), 281–303.Search in Google Scholar
Anexo: Mapas

Comarca de Verín.

Metafonía nominal (Tomado de Fernández Rei 1990, 42).

Metafonía nominal (Tomado de Fernández Rei 1990, 43).

Variantes de sogro.

dente y fonte (Elaboración propia a partir de ALGa).

mazaira y aira (Elaboración propia a partir del ALGa).
© 2014 Walter de Gruyter GmbH, Berlin/Boston
Articles in the same Issue
- Frontmatter
- Frontmatter
- Aufsätze
- Decepción, surprise, colère et furia
- Variadas y a veces inexplicables transformaciones
- Ein pragmalinguistischer Ansatz zur Beschreibung von Verbalperiphrasen im Spanischen am Beispiel von «ir a + infinitivo»
- Los coordinadores disyuntivos latín et aut > castellano (e)do > vasco edo: una historia inadvertida
- Marcas de uso en el Diccionario de colocaciones del español
- El Vocalismo tónico y los principales fenómenos que lo afectan en un habla gallega del sureste de la provincia de Ourense (España)
- Tradurre il lessico scientifico
- Miszellen
- Spätfrucht mit besonderem Aroma – Hugues Salels Chant royal de la Conception de la Vierge Marie
- Zur Herkunft von Französisch planquer
- El romance andalusí šūnuh y el simbúscalo andaluz y extremeño
- Il dire galileiano per titoli
- Besprechungsaufsatz
- Türkische Wortgeschichte im Spiegel europäischer Quellen
- Besprechungen
- Patrizia Cordin, Le costruzioni verbo-locativo in area romanza. Dallo spazio all’aspetto (Beihefte zur Zeitschrift für romanische Philologie, 365), Berlin/Boston, De Gruyter, 2011, VIII + 119 p.
- Hélène Bouget, Écritures de l’énigme et fiction romanesque. Poétiques arthuriennes (XIIe–XIIIe siècles) (Nouvelle Bibliothèque du Moyen Âge, 104), Paris, Champion, 2011, 533 p.
- La Mort le Roi Artu (The Death of Arthur) from the Old French «Lancelot» of Yale 229, with Essays, Glossaries, and Notes to the Text, ed. Elizabeth Moore Willingham (The Illustrated Lancelot of Yale 229 Series), Turnhout, Brepols, 2007, IX + 322 p.Essays on the «Lancelot» of Yale 229, ed. Elizabeth Moore Willingham (The Illustrated Lancelot Prose, 2), Turnhout, Brepols, 2007, IX + 135 p.
- Charles Méla, Variations sur l’Amour et le Graal, Préface de Michel Zink (Publications romanes et françaises, 256), Genève, Droz, 2012, 205 p.
- Laurent Guyénot, La Lance qui saigne. Métatexte et hypertexte du «Conte du Graal» de Chrétien de Troyes (Essai sur le Moyen Âge, 44), Paris, Champion, 2010, 343 p.
- Three Anglo-Norman Chronicles, edited by Peter T. Ricketts (Anglo-Norman Text Society, Plain Texts Series, 16), Manchester, Anglo-Norman Text Society, 2011, 38 p.
- The Lay of Mantel, edited and translated by Glyn S. Burgess and Leslie C. Brook (French Arthurian Literature, 5), Cambridge, Brewer, 2013, 170 p.
- Mireille Habert, Montaigne traducteur de la «Théologie naturelle». Plaisantes et sainctes imaginations (Études montaignistes, 57), Paris, Classiques Garnier, 2010, 323 p.
- Karl Riedel, Die Vitalität des Okzitanischen an der französisch-okzitanischen Sprachgrenze am Beispiel von Nyons (pro lingua, 47), Wilhelmsfeld, Egert, 2013, X + 234 p.
- Joachim Born / Robert Folger / Christopher F. Laferl / Bernhard Pöll (edd.), Handbuch Spanisch. Sprache, Literatur, Kultur, Geschichte in Spanien und Hispanoamerika. Für Studium, Lehre, Praxis, Berlin, Schmidt, 2012, XIII + 982 p.
- Joan Veny, Petit atles lingüístic del domini català, vol. 2, Barcelona, Institut d’Estudis Catalans, 2009, 244 p. und vol. 3, Barcelona, Institut d’Estudis Catalans, 2011, 323 p.
- Eva Bravo-García / M. Teresa Cáceres-Lorenzo, El léxico cotidiano en América a través de las Relaciones Geográficas de Indias (Tierra Firme y América del Sur, s. XVI) (Fondo Hispánico de Lingüística y Filología, 15), Bern, Lang, 2013, 150 p.
- Elisabeth Schulze-Witzenrath, Der gerettete Erzähler. Decameronrahmen und städtische Sprachkultur im italienischen Trecento, Tübingen, Francke, 2012, 224 p.
- Pétrarque, Les Triomphes, Traduction française de Simon Bourgouin, Édition critique, introduction et notes par Gabriella Parussa et Elina Suomela-Härmä (Travaux d’Humanisme et Renaissance, 495), Genève, Droz, 2012, 321 p.
- Michele Loporcaro / Vincenzo Faraoni / Piero A. Di Pretoro (edd.), Vicende storiche della lingua di Roma (Lingua, cultura, territorio, 42), Alessandria, Edizioni dell’Orso, 2012, XIV + 392 p.
- Gianluca Colella, Costrutti condizionali in italiano antico, Presentazione di Maurizio Dardano (Saggi linguistici e di storia della lingua italiana. Collana diretta da Maurizio Dardano, 12), Roma, Aracne, 2010, 314 p.
- Marilene Gueli Alletti, «Italesco» – Interlinguale Sprachvarianz in vier Generationen italienischer Migranten, Hamburg, Kovač, 2011, XIII + 424 p.
- Gheorghe Ivănescu, Problemele capitale ale vechii române literare, Ediţia a II-a revăzută, Îngrijirea textului, bibliografie, indici şi notă asupra ediţiei de Eugen Munteanu şi Lucia-Gabriela Munteanu, Iaşi, Editura Universităţii «Alexandru Ioan Cuza», 2012, 436 p.
Articles in the same Issue
- Frontmatter
- Frontmatter
- Aufsätze
- Decepción, surprise, colère et furia
- Variadas y a veces inexplicables transformaciones
- Ein pragmalinguistischer Ansatz zur Beschreibung von Verbalperiphrasen im Spanischen am Beispiel von «ir a + infinitivo»
- Los coordinadores disyuntivos latín et aut > castellano (e)do > vasco edo: una historia inadvertida
- Marcas de uso en el Diccionario de colocaciones del español
- El Vocalismo tónico y los principales fenómenos que lo afectan en un habla gallega del sureste de la provincia de Ourense (España)
- Tradurre il lessico scientifico
- Miszellen
- Spätfrucht mit besonderem Aroma – Hugues Salels Chant royal de la Conception de la Vierge Marie
- Zur Herkunft von Französisch planquer
- El romance andalusí šūnuh y el simbúscalo andaluz y extremeño
- Il dire galileiano per titoli
- Besprechungsaufsatz
- Türkische Wortgeschichte im Spiegel europäischer Quellen
- Besprechungen
- Patrizia Cordin, Le costruzioni verbo-locativo in area romanza. Dallo spazio all’aspetto (Beihefte zur Zeitschrift für romanische Philologie, 365), Berlin/Boston, De Gruyter, 2011, VIII + 119 p.
- Hélène Bouget, Écritures de l’énigme et fiction romanesque. Poétiques arthuriennes (XIIe–XIIIe siècles) (Nouvelle Bibliothèque du Moyen Âge, 104), Paris, Champion, 2011, 533 p.
- La Mort le Roi Artu (The Death of Arthur) from the Old French «Lancelot» of Yale 229, with Essays, Glossaries, and Notes to the Text, ed. Elizabeth Moore Willingham (The Illustrated Lancelot of Yale 229 Series), Turnhout, Brepols, 2007, IX + 322 p.Essays on the «Lancelot» of Yale 229, ed. Elizabeth Moore Willingham (The Illustrated Lancelot Prose, 2), Turnhout, Brepols, 2007, IX + 135 p.
- Charles Méla, Variations sur l’Amour et le Graal, Préface de Michel Zink (Publications romanes et françaises, 256), Genève, Droz, 2012, 205 p.
- Laurent Guyénot, La Lance qui saigne. Métatexte et hypertexte du «Conte du Graal» de Chrétien de Troyes (Essai sur le Moyen Âge, 44), Paris, Champion, 2010, 343 p.
- Three Anglo-Norman Chronicles, edited by Peter T. Ricketts (Anglo-Norman Text Society, Plain Texts Series, 16), Manchester, Anglo-Norman Text Society, 2011, 38 p.
- The Lay of Mantel, edited and translated by Glyn S. Burgess and Leslie C. Brook (French Arthurian Literature, 5), Cambridge, Brewer, 2013, 170 p.
- Mireille Habert, Montaigne traducteur de la «Théologie naturelle». Plaisantes et sainctes imaginations (Études montaignistes, 57), Paris, Classiques Garnier, 2010, 323 p.
- Karl Riedel, Die Vitalität des Okzitanischen an der französisch-okzitanischen Sprachgrenze am Beispiel von Nyons (pro lingua, 47), Wilhelmsfeld, Egert, 2013, X + 234 p.
- Joachim Born / Robert Folger / Christopher F. Laferl / Bernhard Pöll (edd.), Handbuch Spanisch. Sprache, Literatur, Kultur, Geschichte in Spanien und Hispanoamerika. Für Studium, Lehre, Praxis, Berlin, Schmidt, 2012, XIII + 982 p.
- Joan Veny, Petit atles lingüístic del domini català, vol. 2, Barcelona, Institut d’Estudis Catalans, 2009, 244 p. und vol. 3, Barcelona, Institut d’Estudis Catalans, 2011, 323 p.
- Eva Bravo-García / M. Teresa Cáceres-Lorenzo, El léxico cotidiano en América a través de las Relaciones Geográficas de Indias (Tierra Firme y América del Sur, s. XVI) (Fondo Hispánico de Lingüística y Filología, 15), Bern, Lang, 2013, 150 p.
- Elisabeth Schulze-Witzenrath, Der gerettete Erzähler. Decameronrahmen und städtische Sprachkultur im italienischen Trecento, Tübingen, Francke, 2012, 224 p.
- Pétrarque, Les Triomphes, Traduction française de Simon Bourgouin, Édition critique, introduction et notes par Gabriella Parussa et Elina Suomela-Härmä (Travaux d’Humanisme et Renaissance, 495), Genève, Droz, 2012, 321 p.
- Michele Loporcaro / Vincenzo Faraoni / Piero A. Di Pretoro (edd.), Vicende storiche della lingua di Roma (Lingua, cultura, territorio, 42), Alessandria, Edizioni dell’Orso, 2012, XIV + 392 p.
- Gianluca Colella, Costrutti condizionali in italiano antico, Presentazione di Maurizio Dardano (Saggi linguistici e di storia della lingua italiana. Collana diretta da Maurizio Dardano, 12), Roma, Aracne, 2010, 314 p.
- Marilene Gueli Alletti, «Italesco» – Interlinguale Sprachvarianz in vier Generationen italienischer Migranten, Hamburg, Kovač, 2011, XIII + 424 p.
- Gheorghe Ivănescu, Problemele capitale ale vechii române literare, Ediţia a II-a revăzută, Îngrijirea textului, bibliografie, indici şi notă asupra ediţiei de Eugen Munteanu şi Lucia-Gabriela Munteanu, Iaşi, Editura Universităţii «Alexandru Ioan Cuza», 2012, 436 p.