Abstract
The present article elucidates the origin of the French idiom tirer une lettre de change sur qqn. ‘to draw a bill of exchange on sb.’, which is totally opaque from a synchronic point of view. It is shown that the idiom arose by way of a metonymic shift from the collocation tirer une somme d’argent (par lettre de change) ‘to draw a sum of money (by means of a bill of exchange)’, where tirer roughly meant ‘to bring back home’. This use of tirer, furthermore, is identified as a loan translation of the synonymous Italian verb trarre ‘to draw’, while the metonymic shift occurred in French and was only later on loan-translated back into Italian.
5 Bibliographie
Aguilera-Barchet, Bruno, Historia de la letra de cambio en España, Madrid, Tecnos, 1989.Search in Google Scholar
Blainville, [Antoine Moitoret] de, Nouveau traité du grand negoce de France, [...], 2 vol., Rouen, Besogne, 21729.Search in Google Scholar
Boyer, Claude, L’Arithmetique des marchands, [...], Lyon, Pillehotte, 1619.Search in Google Scholar
Buoninsegni, Tommaso, Dei cambi trattato risolutissimo et vtilissimo: [...], Fiorenza, Marescotti, 1573.Search in Google Scholar
Casaregi, Giuseppe L. M., Discursus legales de commercio, 4 vol., Venetiis, Balleoniana, 1740.Search in Google Scholar
Cassandro, Giovanni, Vicende storiche della lettera di cambio, Bollettino dell’archivio storico del Banco di Napoli 9–12 (1955–1956), 1–91.Search in Google Scholar
Cleirac, Estienne, Usance du negoce, ou commerce de la banque des lettres de change, Bourdeaux, Da Court, 1656.Search in Google Scholar
Dalle Molle, Luciano, Il contratto di cambio nei moralisti dal secolo 13 alla metà del secolo 17, Roma, Edizioni di storia e letteratura, 1954.Search in Google Scholar
Davanzati, Bernardo, Notizia de’ cambj a M. Giulio del Caccai dottor di legge, in: Scrittori classici italiani di economia politica, Parte antica, vol. 2, Milano, Destefanis, 1804 [geschrieben 1560, 1581], 51–69.Search in Google Scholar
DHLF = Rey, Alain/Robert, Paul, Dictionnaire historique de la langue française, Paris, Dictionnaires Le Robert, 32000.Search in Google Scholar
DMF = ATILF – CNRS & Université de Lorraine, Dictionnaire du moyen français, version 2012, <http://www.atilf.fr/dmf/>.Search in Google Scholar
FEW = Wartburg, Walther von, Französisches Etymologisches Wörterbuch. Eine darstellung des galloromanischen sprachschatzes, 25 vol., Bonn/Berlin/Bâle, Klopp/Teubner/Zbinden, 1922–2002.Search in Google Scholar
Fuoco, Francesco, Saggi economici, Prima serie, vol. 2, Pisa, Nistri, 1827.Search in Google Scholar
Garrido Juan, Ricardo, La letra de cambio en el medioevo valenciano, Valencia, Ayunatamiento de Valencia, 1971.Search in Google Scholar
Hilaire, Jean, Introduction historique au droit commercial, Paris, Presses Universitaires de France, 1986.Search in Google Scholar
Irson, Claude, Methode pour bien dresser toutes sortes de comptes a parties doubles par debit et credit et par recette, depense, et reprise, Paris, Cusson, 1678.Search in Google Scholar
Kuhn, Alwin, Die französische Handelssprache im 17. Jahrhundert, Paris, Droz, 1931.Search in Google Scholar
Levy-Bruhl, Henri, Histoire de la lettre de change en France aux XVIIe et XVIIIe siècles, Paris, Recueil Sirey, 1933.Search in Google Scholar
Manenti, Juan, Tariffa de cambi e altro, Vinegia, di Nicolini, 1534.Search in Google Scholar
Mareschal, Mathias, Traicté des changes et rechanges licites et illicites et moyens de pourvoir aux fraudes des banqueroutes. Plus un traicté de la jurisdiction des juges-consuls, Paris, Buon, 1625.Search in Google Scholar
Palescandolo, Marco, Un trattato inedito e la dottrina dei cambi nel Cinquecento, ed. Giovanni Cassandro, Napoli, ESI, 1962 [geschrieben Ende 16. Jh.].Search in Google Scholar
Rainer, Franz, Juristenlatein und Handelssprache: it. «cambiale» ‘Wechsel’, Zeitschrift für romanische Philologie 116 (2000), 591ss.Search in Google Scholar
Rainer, Franz, Nota storico-etimologica su arbitraggio ‘speculazione sui cambi’, Lingua Nostra 63 (2002), 89–94.Search in Google Scholar
Remde, Achim, Lettera di cambio und Suftadja. Eine rechtsvergleichende Studie als Beitrag zur Entstehungsgeschichte des Wechsels, Diss. Köln, 1969.Search in Google Scholar
Renterghem, Barthélemy, Instrvction novvelle povr tenir le livre de compte, ov de raison, selon la façon & manière d’Italie, recueillie & mise en ordre conuenable, Anvers, Janssens, 1592.Search in Google Scholar
Roover, Raymond de, L’évolution de la lettre de change: XIV–XVIII siècles, Paris, Colin, 1953.Search in Google Scholar
Rubys, Claude de, Histoire veritable de la ville de Lyon, Lyon, Nugo, 1604.Search in Google Scholar
Savonne, Pierre, Instruction et manière de tenir livres de raison ov de comptes par parties dovbles: ..., Paris, Au Compas d’Or, Rue Sainct Iacques, 1567.Search in Google Scholar
Savonne, Pierre, Instruction et manière de tenir livres de compte par parties doubles [...], Lyon, de Tournes, 21581.Search in Google Scholar
Savonne, Pierre de, Instruction de tenir livres de raison ou de compte par parties doubles, c’est à dire, en débit & crédit: soit en compagnie ou en particulier [...], Cologne, de Tournes, 51614.Search in Google Scholar
Tartaglia, Niccolò, General trattato di numeri, et misure [...], Vinegia, dei Navo, 1556.Search in Google Scholar
TLF = Imbs, Paul (ed.), Trésor de la langue française, Paris, CNRS/Gallimard, 1971–1994 (online unter: <http://atilf.atilf.fr/>).Search in Google Scholar
Trenchant, Ian, L’Aritmetiqve departie en trois liures, Ensemble vn petit discours des changes, Lyon, Iove, 1561.Search in Google Scholar
Uzzano, Giovanni da, La pratica della mercatura nel 1442, in: Pagnini del Ventura, Giovanni Francesco, Della decima e di varie altre gravezze imposte dal comune di Firenze: della moneta e della mercatura de’ Fiorentini fino al secolo XVI, vol. 4, Lisbona e Lucca, 1765–1766 [geschrieben 1442].Search in Google Scholar
Vigne, Marcelin, La banque à Lyon du XVe au XVIIIe siècle, Lyon, Rey, 1903.Search in Google Scholar
© 2015 Walter de Gruyter GmbH, Berlin/Boston
Articles in the same Issue
- Frontmatter
- Frontmatter
- Aufsätze
- Zur Häufigkeit von Argumenten und Adjunkten in deutschen, französischen und spanischen Zeitungstexten
- Un aspecto poco investigado del Tesoro de la lengua castellana o española
- De verbos de colocación a pseudo-copulativos: procesos de gramaticalización en los cuasi-sinónimos poner/meter y pôr/meter en español y en portugués
- Variación morfosintáctica en los dialectos del español: un análisis desde la diacronía
- Morfofonología del verbo en Español
- Il rigo musicale in fondo alla Bataille d’Annezin e i dispositivi di chiusura della lassa epica
- L’implicito e l’esplicito linguistico in forme diverse di testi umoristici
- I nomi della follia
- Miszellen
- «Was zieht man, wenn man einen Wechsel zieht?»
- Caciara
- ribeba ‘misura di capacità’
- Besprechungen
- James Noël Adams, Social Variation and the Latin Language, Cambridge, Cambridge University Press, 2013, XXII + 993 p.
- Leah Tether, The Continuation of Chrétien’s «Perceval». Content and Construction, Extension and Ending (Arthurian Studies, 79), Cambridge, Brewer, 2012, 241 p.
- Les Paroles Salomun, ed. Tony Hunt (Anglo-Norman Texts, 70), Manchester, Anglo-Norman Text Society, 2012, 242 p.
- Thomas Hinton, The Conte du Graal Cycle: Chrétien de Troyes’s Perceval, the Continuations, and French Arthurian Romance (Gallica, 23), Cambridge, Brewer, 2012, x + 277 p.
- Sharon Kinoshita / Peggy McCracken, Marie de France: a Critical Companion (Gallica, 24), Cambridge, Brewer, 2012, ix + 228 p.
- Richard Waltereit, Reflexive Marking in the History of French (Studies in language companion series, 127), Amsterdam, Benjamins, 2012, X + 225 p.
- Giuseppe Paternostro, Discorso, interazione, identità. Studiare il parlato attraverso i parlanti (Spazi comunicativi – Kommunikative Räume, 10), Frankfurt am Main, Lang, 2013, 339 p.
- Alvise Andreose, La strada, la Cina, il cielo. Studi sulla «Relatio» di Odorico da Pordenone e sulla sua fortuna romanza (Medioevo Romanzo e Orientale. Studi, 17), Soveria Mannelli, Rubbettino, 2012, 223 p.
- Maria Teresa Vigolo / Paola Barbierato, Glossario del Cadorino antico dai Laudi delle Regole (secc. XIII–XVIII) con etimologie e forme toponomastiche (Biblioteca di studi linguistici e filologici, 15), Udine/Belluno, Società Filologica Friulana/Fondazione G. Angelini, 2012, 954 p.
- Maria Iliescu / Victoria Popovici, Rumänische Grammatik, Hamburg, Buske, 2013, 446 p.
- Adina Dragomirescu / Isabela Nedelcu / Alexandru Nicolae / Gabriela Pană Dindelegan / Marina Rădulescu Sala / Rodica Zafiu, Gramatica de bază a limbii române, coord. Gabriela Pană Dindelegan, Bucureşti, Academia română, Institutul de lingvistică „Iorgu Iordan – Al. Rosetti»/univers enciclopedic gold, 2010, 686 p. + Caiet de exerciţii, 216 p.
- Nachruf
- Alberto Varvaro(13. März 1934–22. Oktober 2014)
Articles in the same Issue
- Frontmatter
- Frontmatter
- Aufsätze
- Zur Häufigkeit von Argumenten und Adjunkten in deutschen, französischen und spanischen Zeitungstexten
- Un aspecto poco investigado del Tesoro de la lengua castellana o española
- De verbos de colocación a pseudo-copulativos: procesos de gramaticalización en los cuasi-sinónimos poner/meter y pôr/meter en español y en portugués
- Variación morfosintáctica en los dialectos del español: un análisis desde la diacronía
- Morfofonología del verbo en Español
- Il rigo musicale in fondo alla Bataille d’Annezin e i dispositivi di chiusura della lassa epica
- L’implicito e l’esplicito linguistico in forme diverse di testi umoristici
- I nomi della follia
- Miszellen
- «Was zieht man, wenn man einen Wechsel zieht?»
- Caciara
- ribeba ‘misura di capacità’
- Besprechungen
- James Noël Adams, Social Variation and the Latin Language, Cambridge, Cambridge University Press, 2013, XXII + 993 p.
- Leah Tether, The Continuation of Chrétien’s «Perceval». Content and Construction, Extension and Ending (Arthurian Studies, 79), Cambridge, Brewer, 2012, 241 p.
- Les Paroles Salomun, ed. Tony Hunt (Anglo-Norman Texts, 70), Manchester, Anglo-Norman Text Society, 2012, 242 p.
- Thomas Hinton, The Conte du Graal Cycle: Chrétien de Troyes’s Perceval, the Continuations, and French Arthurian Romance (Gallica, 23), Cambridge, Brewer, 2012, x + 277 p.
- Sharon Kinoshita / Peggy McCracken, Marie de France: a Critical Companion (Gallica, 24), Cambridge, Brewer, 2012, ix + 228 p.
- Richard Waltereit, Reflexive Marking in the History of French (Studies in language companion series, 127), Amsterdam, Benjamins, 2012, X + 225 p.
- Giuseppe Paternostro, Discorso, interazione, identità. Studiare il parlato attraverso i parlanti (Spazi comunicativi – Kommunikative Räume, 10), Frankfurt am Main, Lang, 2013, 339 p.
- Alvise Andreose, La strada, la Cina, il cielo. Studi sulla «Relatio» di Odorico da Pordenone e sulla sua fortuna romanza (Medioevo Romanzo e Orientale. Studi, 17), Soveria Mannelli, Rubbettino, 2012, 223 p.
- Maria Teresa Vigolo / Paola Barbierato, Glossario del Cadorino antico dai Laudi delle Regole (secc. XIII–XVIII) con etimologie e forme toponomastiche (Biblioteca di studi linguistici e filologici, 15), Udine/Belluno, Società Filologica Friulana/Fondazione G. Angelini, 2012, 954 p.
- Maria Iliescu / Victoria Popovici, Rumänische Grammatik, Hamburg, Buske, 2013, 446 p.
- Adina Dragomirescu / Isabela Nedelcu / Alexandru Nicolae / Gabriela Pană Dindelegan / Marina Rădulescu Sala / Rodica Zafiu, Gramatica de bază a limbii române, coord. Gabriela Pană Dindelegan, Bucureşti, Academia română, Institutul de lingvistică „Iorgu Iordan – Al. Rosetti»/univers enciclopedic gold, 2010, 686 p. + Caiet de exerciţii, 216 p.
- Nachruf
- Alberto Varvaro(13. März 1934–22. Oktober 2014)