Salomonische Architektur in den Niederlanden

Literatur

Abrahamse 2010 Abrahamse, Jaap Evert: De grote uitleg van Amsterdam. Stadsontwikkeling in de zeventiende eeuw. Bussum 2010Search in Google Scholar

Acidini Luchinat 1987 Acidini Luchinat, Cristina: L’idea del tempio nello »Sposalizio della Vergine«, in: Sambucco Hamoud, Micaela/Strocchi, Maria Letizia (Hg.): Studi su Raffaello. Urbino 1987, 229–238Search in Google Scholar

Amstelkerk 1990 De Amstelkerk anno 1670. Amsterdam 1990Search in Google Scholar

Bakker/Schmitz 2007 Bakker, Bakker/Schmitz, Erik (Hg.): Het aanzien van Amsterdam. Panorama’s, plattegronden en profielen uit de Gouden Eeuw. Bussum 2007Search in Google Scholar

Baldini 1990 Baldini, Gianni: Di Antonio Labacco Vercellese, architetto romano del secolo XVI, in: Mitteilungen des Kunsthistorischen Institutes in Florenz 87.1990, 337–380Search in Google Scholar

Blair Moore 2010 Blair Moore, Kathryn: Textual transmission and pictorial transformations. The post-crusade image of the Dome of the Rock in Italy, in: Muqarnas 27.2010, 51–7810.1163/ej.9789004185111.i-448.22Search in Google Scholar

Blair Moore 2017 Blair Moore, Kathryn: The Architecture of the Christian Holy Land. Reception from late Antiquity through the Renaissance. Cambridge 201710.1017/9781316488362Search in Google Scholar

Bonnerot 1972 Bonnerot, Olivier H.: Perspectives nouvelles sur Jean Chardin (1643–1713), in: Travaux de Linguistique et de Littérature 10.1972, 2 (Études Littéraires), 81–88Search in Google Scholar

Braham 1973 Braham, Allan: François Mansart. London 1973Search in Google Scholar

Braham/Smith 1970 Braham, Allan/Smith, Peter: François Mansart 1598–1666. London 1970Search in Google Scholar

Chronyk 1765 Chronyk van Amsterdam, zynde Eene korte en zakelyke Beschryving, van al het geene, zedert deszelfs Begin, wanneer het nog Dorpswyze bewoond wierd, en naderhand tot een Stad geworden; met haare vergrootingen, byzondere Gebouwen, Geschiedenissen, en voorts alles wat Merkwaardig is en omtrent dezelve is voorgevallen, uit de beste Geschiedschryvers deezer stad by een vergadert, en tot algemeen nut en dienst beschreven. 2 Bde. Amsterdam 1765Search in Google Scholar

Couprie 1967 Couprie, Leendert D.: Rafaels Sposalizio. Een mathematische analyse van de compositie, in: Simiolus 2.1967/1968, 134–14410.2307/3780304Search in Google Scholar

Dane 1950 Dane, K.: Willemstad. Historisch overzicht van stad en polder. Klundert 1950Search in Google Scholar

De Bray/Taverne 1641/1971 Bray, Salomon de: Architectura moderna ofte Bouwinge van onsen tyt. Amsterdam 1641 (Faksimile-Ausgabe hg. und mit einer Einleitung von Ed Taverne. Soest 1971Search in Google Scholar

De Jong 1934 Jong, Johannes A. B. M.de: Architektuur bij de Nederlandsche schilders voor de Hervorming. Amsterdam 1934Search in Google Scholar

De Vecchi 1973 Vecchi, Pier Luigi de: Lo Sposalizio della Vergine di Raffaello. Firenze 1973Search in Google Scholar

Döbken 1980 Döbken, Meta: De kerk te Oudshoorn. Alphen aan den Rijn 1980Search in Google Scholar

Duerloo/Wingens 2002 Duerloo, Luc/Wingens, Marc: Scherpenheuvel. Het Jeruzalem van de Lage Landen. Löwen 2002Search in Google Scholar

Eisler 1913 Eisler, Max: Der Annenkirchplatz in Haarlem. Die Geschichte eines holländischen Marktbildes, in: Oud Holland 31.1913, 145–16910.1163/187501713X00214Search in Google Scholar

Evers 1995 Evers, Bernt (Hg.): Architekturmodelle der Renaissance. Die Harmonie des Bauens von Alberti bis Michelangelo. München 1995Search in Google Scholar

Frank 2004 Frank, Martina: Baldassare Longhena. Venezia 2004Search in Google Scholar

Fransen 2009 Fransen, Alfons: Een kleine dijk met een groot doel. De financiering van de Diemerdijk 1591–1864. Amsterdam 2009Search in Google Scholar

Franz 1988 Franz, Heinrich Gerhard: Die Frauenkirche in Dresden und ihr Erbauer George Bähr im Kontext der kursächsischen Barockbaukunst, in: Jahrbuch des Zentralinstituts für Kunstgeschichte 4.1988, 143–190Search in Google Scholar

Fritsch-Hammes 2005 Fritsch-Hammes, Christine: Architectura Moderna and the Formation of Modern Dutch Identity, in: Borggrefe, Heiner/Lüpkes, Vera (Hg.), Hans Vredeman de Vries und die Folgen. Marburg 2005, 199–207Search in Google Scholar

Fuhring 2004 Fuhring, Peter: Ornamental Prints in the Rijksmuseum. Band II (The Seventeenth Century). Rotterdam 2004Search in Google Scholar

Galland 1890 Galland, Georg: Geschichte der holländischen Baukunst und Bildnerei im Zeitalter der Renaissance, der nationalen Blüte und des Klassicismus. Frankfurt am Main 1890Search in Google Scholar

Gerlach 2005 Gerlach, Siegfried: George Bähr. Der Erbauer der Dresdner Frauenkirche. Ein Zeitbild. Köln 2005Search in Google Scholar

Giskes 1980 Giskes, Johan Hendrik: Iedereen werd opgetrommeld, in: Maandblad Amstelodamum 67.1980, 54–60Search in Google Scholar

Goodwin 1971/1992 Goodwin, Godfrey: A history of Ottoman architecture. London 1971/1992Search in Google Scholar

Goudeau 1995 Goudeau, Jeroen J. W.: Nicolaus Goldmann (1611–1665) en de praktijk van de studeerkamer, in: Bulletin van de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond 94.1995, 185–203Search in Google Scholar

Goudeau 2005 Goudeau, Jeroen J. W.: Nicolaus Goldmann (1611–1665) en de wiskundige architectuurwetenschap. Groningen 2005Search in Google Scholar

Goudeau 2006 Goudeau, Jeroen J. W.: A Northern Scamozzi. Nicolaus Goldmann and the Universal Theory of Architecture, in: Annali di architettura 18/19.2006/2007, 235–247Search in Google Scholar

Goudeau 2014 Goudeau, Jeroen: Ezekiel for Solomon. The Temple of Jerusalem in Seventeenth-century Leiden and the Case of Cocceius, in: Goudeau, Jeroen/Verhoeven, Mariëtte/Weijers, Wouter (Hg.): The imagined and real Jerusalem in Art and Architecture. Leiden 2014, 88–11310.1163/9789004270855_006Search in Google Scholar

Grelot 1680 Grelot, Guillaume Joseph: Relation nouvelle d’un voyage de Constantinople. Paris 1680Search in Google Scholar

Grelot 1683 Grelot, Guillaume Joseph: A late voyage to Constantinople. London 1683Search in Google Scholar

Grisebach 1912 Grisebach, August: Architekturen auf niederländischen und französischen Gemälden des 15. Jahrhunderts, in: Monatshefte für Kunstwissenschaft 5.1912, 207–215, 254–272Search in Google Scholar

Groenhuis 1981 Groenhuis, Gerrit: Calvinism and National Consciousness. The Dutch Republic as the New Israel, in: Crawford Duke, Alastair/Tamse, Coenraad Arnold (Hg.): Church and State since the Reformation. (Britain and the Netherlands. Band VII). Den Haag 1981, 118–13310.1007/978-94-009-7695-5_6Search in Google Scholar

Gurlitt 1922 Gurlitt, Cornelius: Drei Künstlerreisen aus dem 17. Jahrhundert. II. Leonhard Sturm’s Studienreise nach den Niederlanden und Paris, in: Stadtbaukunst alter und neuer Zeit 3.1922, 104–108, 114–117Search in Google Scholar

Hameleers 2013 Hameleers, Marc: Kaarten van Amsterdam, Band I (1538–1865). Bussum 2013Search in Google Scholar

Hänsel 1989 Hänsel, Sylvaine: Vision und Wissenschaft. Die »Explanationes in Ezecheliem« von Jeronimo Prado und Juan Bautista Villalpando und eine unpublizierte Korrespondenz König Philipps II. von Spanien, in: Niederdeutsche Beiträge zur Kunstgeschichte 28.1989, 89–130Search in Google Scholar

Heckmann 2000 Heckmann, Hermann: Leonhard Christoph Sturm 1669–1719, in: Heckmann. Hermann: Baumeister des Barock und Rokoko in Mecklenburg, Schleswig-Holstein, Lübeck, Hamburg. Berlin 2000, 31–49Search in Google Scholar

Herrmann 1967 Herrmann, Wolfgang: Unknown Designs for the »Temple of Jerusalem« by Claude Perrault, in: Fraser, Douglas/Hibbard, Howard/Lewine, Milton (Hg.): Essays in the History of Architecture presented to Rudolf Wittkower. London 1967, 143–158Search in Google Scholar

Hintzsche 1971 Hintzsche, Erich (Hg.): Albrecht Hallers Tagebücher seiner Reisen nach Deutschland, Holland und England 1723–1727. Bern 1971Search in Google Scholar

Hopkins 1994 Hopkins, Andrew: Longhena’s second sanctuary design for Santa Maria della Salute, in: The Burlington Magazine 86.1994, 498–501Search in Google Scholar

Hopkins 1997 Hopkins, Andrew: Plans and Planning for Santa Maria della Salute, Venice, in: The Art Bulletin 79.1997, 440–46510.2307/3046261Search in Google Scholar

Hopkins 2000 Hopkins, Andrew: Santa Maria della Salute. Architecture and ceremony in baroque Venice. Cambridge 2000Search in Google Scholar

Hopkins 2012 Hopkins, Andrew: Baldassare Longhena and Venetian Baroque Architecture. New Haven 2012Search in Google Scholar

Hopkins 2014 Hopkins, Andrew: The Potential of Prints in Patronage: Giovanni Pesaro and Other Venetian Patricians in the Design Process for Santa Maria della Salute, in: Frommel, Sabine/Leuschner, Eckhard (Hg.): Architektur- und Ornamentgraphik der Frühen Neuzeit: Migrationsprozesse in Europa. Rom 2014, 241–249Search in Google Scholar

Huisken/Lammertse 1989 Huisken, Jacobine/Lammertse, Friso (Hg.): Het kunstbedrijf van de familie Vingboons. Schilders, architecten en kaartmakers in de gouden eeuw. Amsterdam 1989Search in Google Scholar

Huisman 1983 Huisman, Cornelis: Neerlands Israel. Het natiebesef der traditioneel-gereformeerden in de achttiende eeuw. Dordrecht 1983Search in Google Scholar

Jacobs 1990 Jacobs, Johan M. M.: »Vitruvius moet wel geacht, maar niet alleen gelooft werden«. De Amstelkerk en de architectuur van de 17de eeuw, in: Jaarboek Monumentenzorg 1990, 48–70Search in Google Scholar

Jansen 1963 Jansen, L.: De stadsuitbreiding van 1663, in: Ons Amsterdam 15.1963, 374–382Search in Google Scholar

Juk 1990 Juk, Teun: De »Meister« toren. Bouw en wederopbouw van de toren van Uithuizermeeden, in: Groninger Kerken 7.1990, 105–114Search in Google Scholar

Juk 1998 Juk, Teun: De bekroning van Groninger torens, in: Groninger Kerken 15.1998, 136–140Search in Google Scholar

Kooiman 1941 Kooiman, Willem Jan: De Ronde Luthersche Kerk te Amsterdam. Geschiedenis van haar bouw en dienst. Amsterdam 1941Search in Google Scholar

Kravtsov 2005 Kravtsov, Sergey R.: Juan Bautista Villalpando and Sacred Architecture in the Seventeenth Century, in: Journal of the Society of Architectural Historians 64.2005, 312–33910.2307/25068167Search in Google Scholar

Krinsky 1970 Krinsky, Carol Herselle: Representations of the Temple of Jerusalem before 1500, in: Journal of the Warburg and Courtauld Institutes 33.1970, 1–1910.2307/750887Search in Google Scholar

Kuke 1996 Kuke, Hans Joachim: Die Frauenkirche in Dresden. Ein Sankt Peter der wahren evangelischen Religion. Worms 1996Search in Google Scholar

Küster 1942 Küster, Isolde: Leonhard Christoph Sturm. Leben und Leistung auf dem Gebiet der Zivilbaukunst in Theorie und Praxis. Typoskript Berlin 1942Search in Google Scholar

Kuyper 1980 Kuyper, Wouter: Dutch Classicist Architecture. A Survey of Dutch Architecture, Gardens and Anglo-Dutch Architectural Relations from 1625 to 1700. Delft 1980Search in Google Scholar

Labacco 1552 Labacco, Antonio: Libro appartemente all’architettura. Roma 1552Search in Google Scholar

Lantin 1971 Lantin, Albert: Scherpenheuvel. Oord van vrede. Retie 1971Search in Google Scholar

Lara 1999 Lara, Jaime: God’s Good Taste. The Jesuit Aesthetics of Juan Bautista Villalpando in the Sixth and Tenth Centuries B. C. E., in: O’Malley, John W. (Hg.): The Jesuits. Cultures, Sciences, and the Arts 1540–1773. Toronto 1999, 505–52110.3138/9781442681569-027Search in Google Scholar

Lazure 2008 Lazure, Guy: »Un vehemente deseo de comprender la imagen de aquel famoso Templo se aduena de mí«. Seeing and understanding the Temple of Solomon according to Juan Bautista Villalpando S. J. (1605), in: Word & Image 21.2008, 413–42610.1080/02666286.2008.10406266Search in Google Scholar

Lechner 1977 Lechner OSB, Gregor Martin: Villalpandos Tempelrekonstruktion in Beziehung zu barocker Klosterarchitektur, in: Piel, Friedrich/Traeger, Jörg (Hg.): Festschrift Wolfgang Braunfels. Tübingen 1977, 223–237Search in Google Scholar

Lecomte 1998 Lecomte, Laurent: La Visitation Sainte-Marie et Notre-Dame-des-Anges, rue Saint Antoine 1632–1634, in: Babelon, Jean-Pierre/Mignot, Claude (Hg.): François Mansart. Le genie de l’architecture. Paris 1998, 136–143Search in Google Scholar

Le Long 1729 Long, Isaac le: Historische Beschryvinge van de Reformatie der Stadt Amsterdam. Amsterdam 1729Search in Google Scholar

Lipsius 1623 Lipsius, Justius: Diva Virgo Aspricollis. Löwen 1623Search in Google Scholar

Listingh 1689/1695 Listingh, Nicolaas: Niew Desseyn tot een Seer Groote, Stercke, en om te hooren, heel bequame Coupel-Kerck met een hooge Tooren daer midden uyt rysende; gansch dienstigen gevoeg-lyck te plaatsen op de Booter-Marckt: ontworpen door ordre, en vertoont, soo van Hout als in Prent. Amsterdam 1689/1695Search in Google Scholar

Lombaerde 1998 Lombaerde, Piet: Dominating Space and Landscape: Ostend and Scherpenheuvel, in: Thomas, Werner/Duerloo, Luc (Hg.): Albert & Isabella 1598–1621. Essays. Turnhout 1998, 173–183Search in Google Scholar

Lombaerde 2008 Lombaerde, Piet: The Temple of Solomon. Its interpretation by the Jesuit Fathers during the Early Seventeenth Century and Its Architectural Reception in the Low Countries, in: Lombaerde, Piet (Hg.): Innovation and Experience in the Early Baroque in the Southern Netherlands. The Case of the Jesuit Church in Antwerp. Turnhout 2008, 201–21110.1484/M.ARCHMOD-EB.4.00080Search in Google Scholar

Lorenz 1995 Lorenz, Helmut: Leonhard Christoph Sturms »Prodomus Architecturae Goldmannianae«, in: Niederdeutsche Beiträge zur Kunstgeschichte 34.1995, 119–144Search in Google Scholar

Lucae 1854 Lucae, Friedrich: Der Chronist Friedrich Lucae. Ein Zeit- und Sittenbild aus der zweiten Hälfte des siebzehnten Jahrhunderts. Frankfurt am Main 1854Search in Google Scholar

Lugt 1915 Lugt, Frits: Wandelingen met Rembrandt in en om Amsterdam. Amsterdam 1915Search in Google Scholar

Magirius 2005a Magirius, Heinrich: Die Dresdner Frauenkirche von George Bähr. Entstehung und Bedeutung. Berlin 2005Search in Google Scholar

Magirius 2005b Magirius, Heinrich: Die Frauenkirche von Georg Bähr. Neubauabsichten und Entwürfe bis 1726, in: Bechter, Barbara (Hg.): Die Frauenkirche zu Dresden. Werden, Wirkung, Wiederaufbau. Dresden 2005, 33–44Search in Google Scholar

Magirius 2005c Magirius, Heinrich: Der Neubau 1726–1743. Baugeschehen und Gestaltfindung, in: Bechter, Barbara (Hg.): Die Frauenkirche zu Dresden. Werden, Wirkung, Wiederaufbau. Dresden 2005, 45–55Search in Google Scholar

Martens/Snaet 1999 Martens, Pieter/Snaet, Joris: De Mariale bedevaartskerk van Scherpenheuvel. Een onderzoek naar dynastieke relaties en de verspreiding van ontwerpen en denkbeelden over architectuur, in: Bulletin van de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond 98.1999, 214–225Search in Google Scholar

Meischke 1994 Meischke, Ruud: Het Amsterdamse stadsfabriekambt van 1595–1625, in: Bulletin van de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond 93.1994, 100–122Search in Google Scholar

Mekking 2004 Mekking, Aart: Houses of prayer, houses of preaching. A structural comparison of Islamic and Calvinist-rooted religious architecture, in: Doevendans, Cornelis Hendrik/Harst, Gertjan van der (Hg.): Het kerkgebouw in het postindustriële landschap. Zoetermeer 2004, 79–90Search in Google Scholar

Merganck 1998 Meganck, Tine: De kerkelijke architectuur van Wensel Cobergher (1557/1561–1624) in het licht van zijn verblijf te Rome. Brussel 1998Search in Google Scholar

Mörsch 1965 Mörsch, Georg: Der Zentralbaugedanke im Belgischen Kirchenbau des 17. Jahrhunderts. Bonn 1965Search in Google Scholar

Naredi-Rainer 1994 Naredi-Rainer, Paul von: Salomos Tempel und das Abendland. Monumentale Folgen historischer Irrtümer. Köln 1994Search in Google Scholar

Naredi-Rainer 1998 Naredi-Rainer, Paul von: Between Vatable and Villalpando: Aspects of postmedieval Reception of the Temple in Christian Art, in: Kühnel, Bianca (Hg.): The Real and Ideal Jerusalem in Jewish, Christian and Islamic Art. Studies in Honor of Bezalel Barkiss on the Occasion of his Seventieth Birthday. Jeruzalem 1998, 218–225Search in Google Scholar

Naujokat 2019 Naujokat, Anke: Wenceslas Coberghers Grundrissentwurf für die siebeneckige Marienwallfahrtskirche in Scherpenheuvel/Montaigu, in: Architectura 49.2019, 46–7310.1515/atc-2019-1003Search in Google Scholar

Neurdenburg 1930 Neurdenburg, Elisabeth: Hendrick de Keyser. Beeldhouwer en bouwmeester van Amsterdam. Amsterdam 1930Search in Google Scholar

Offenberg 1988 Offenberg, Adriaan K.: Jacob Jehuda Leon (1602–1675) and his Model of the Temple, in: Berg, Johannes van den/Wall, Ernestine G. van der (Hg.): Jewish-Christian Relations in the Seventeenth Century. Studies and Documents. Dordrecht 1988, 95–11510.1007/978-94-009-2756-8_5Search in Google Scholar

Offenberg 1993 Adriaan K.Offenberg: Jacob Judah Leon en zijn tempelmodel: een joods-christelijk project, in: De Zeventiende Eeuw 9, 1993, 35–50Search in Google Scholar

Ottenheym 1989 Ottenheym, Koen: Philips Vingboons (1607–1678) Architect. Zutphen 1989Search in Google Scholar

Ottenheym 1995 Ottenheym, Koen: Architectuur, in: Huisken, Jacobine/Ottenheym, Koen/Schwartz, Gary (Hg.): Jacob van Campen. Het klassieke ideaal in de Gouden Eeuw. Amsterdam 1995, 155–199Search in Google Scholar

Ottenheym 1998 Ottenheym, Koen: The Catholic Nassaus in Brussels and Their Buildings, in: Thomas, Werner/Duerloo, Luc (Hg.): Albert & Isabella 1598–1621. Essays. Turnhout 1998, 185–190Search in Google Scholar

Ottenheym 1999 Ottenheym, Koen: Kat.Nr.527T und 528T in: Millon, Henry A. (Hg.): The Triumph of the Baroque. Architecture in Europe 1600–1750. New York 1999, 566–567Search in Google Scholar

Ottenheym/Rosenberg/Smit 2008 Ottenheym, Koen/Rosenberg, Paul/Smit, Niek: Hendrick de Keyser. Architectura Moderna. Moderne bouwkunst in Amsterdam 1600–1625. Amsterdam 2008Search in Google Scholar

Overvoorde 1909 Overvoorde, Jacob Cornelis: »Advys ende Oordeel van Heere Jacob van Campen een vermaert architeck over de modelle van de nieuwe (Mare)kerck«, in: Leidsch Jaarboekje 6.1909, 109–112Search in Google Scholar

Ozinga 1929 Ozinga, Murk Daniel: Protestantsche kerken hier te lande gesticht 1596–1793. Amsterdam 1929Search in Google Scholar

Picon 1988 Picon, Antoine: Claude Perrault ou la curiosité d’un classique. Paris 1988Search in Google Scholar

Plantenga 1934 Plantenga, Jan Hendrik: Leonhard Christoph Sturms Reiseanmerkungen, in: De Gids 98.1934, 3, 74–84Search in Google Scholar

Pope-Hennesy 1978 PopeHennesy, James: Raphael. London 1970Search in Google Scholar

Provoyeur/Provoyeur 1982 Provoyeur, Pierre/Provoyeur, Catharine (Hg.): Le Temple. Répresentations de l’architecture sacrée. Paris 1982Search in Google Scholar

Ramirez 1991 Ramirez, Juan Antonio (Hg.): Dios Arquitecto. J. B. Villalpando y el Templo de Salomon. Madrid 1991Search in Google Scholar

Reker 1985 Reker, L. G.: De restauratie van de Der Aa-kerk, in: Groninger Kerken 2.1985, 71–76Search in Google Scholar

Reuther 1980 Reuther, Hans: Das Modell des salomonischen Tempels im Museum für Hamburgische Geschichte, in: Niederdeutsche Beiträge zur Kunstgeschichte 19.1980, 161–198Search in Google Scholar

Rosenau 1972 Rosenau, Helen: Jacob Judah Leon Templo’s contribution to Architectural Imagery, in: Journal of Jewish Studies 23.1972, 72–8110.18647/607/JJS-1972Search in Google Scholar

Rosenau 1975 Rosenau, Helen: The Synagogue and Protestant Church Architecture, in: Gutmann, Joseph (Hg.): The Synagogue. Studies in Origins, Archaeology and Architecture. New York 1975, 309–315Search in Google Scholar

Rosenau 1979 Rosenau, Helen: Vision of the Temple. The image of the Temple of Jerusalem in Judaism and Christianity. London 1979Search in Google Scholar

Schädlich 1990 Schädlich, Christian: Leonhard Christoph Sturm 1669–1719, in: Große Baumeister. Bd. 2, Berlin 1990, 91–139Search in Google Scholar

Schama 1998 Schama, Simon: The Embarrassment of riches. An interpretation of Dutch culture in the Golden Age. London 1998Search in Google Scholar

Schmidt 1978 Schmidt, Dorothea: Untersuchungen zu den Architekturekphrasen in der Hypnerotomachia Poliphili. Die Beschreibung des Venus-Tempels. Frankfurt am Main 1978Search in Google Scholar

Schmidt 2009 Schmidt, Freek: Building Artists. History, Modernity and Architect around 1630, in: Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek 59.2009, 315–34410.1163/22145966-90000074Search in Google Scholar

Schuitema Meijer 1950 Schuitema Meijer, Arent Toncko: De kerkgebouwen en andere kerkelijke gebouwen in de stad Groningen. Groningen 1950Search in Google Scholar

Semrau 1916 Semrau, Max: Zu Nikolaus Goldmanns Leben und Werk, in: Monatshefte für Kunstwissenschaft 9.1916, 349–361, 463–473Search in Google Scholar

Sinding-Larsen 1965 Sinding-Larsen, Staale: Some functional and iconographical aspects of the centralized church in the Italian Renaissance, in: Acta ad archaeologiam et artium historiam pertinentia 2.1965, 203–251Search in Google Scholar

Smith 1964 Smith, Peter: Mansart Studies III. The church of the Visitation in the Rue S.Antoine, in: Burlington Magazine 106.1964, 202–215Search in Google Scholar

Snaet 1999 Snaet, Joris: De eerste Protestantse tempels in de Nederlanden. Een onderzoek naar vorm en perceptie, in: Bulletin van de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond 98.1999, 45–58Search in Google Scholar

Snaet 2007 Snaet, Joris: For the Greater Glory of God. Religious Architecture in the Low Countries 1560–1700, in: De Jonge, Krista/Ottenheym, Koen (Hg.): Unity and Discontinuity. Architectural Relationship between the Southern and Northern Low Countries (1530–1700). Turnhout 2007, 251–29810.1484/M.ARCHMOD-EB.4.00124Search in Google Scholar

Soo 1998 Soo, Lydia M.: Wren’s »Tracts« on Architecture and Other Writings. Cambridge 1998Search in Google Scholar

Steenmeijer 2005 Steenmeijer, Guido: Tot cieraet ende aensien deser stede. Arent van ‚s-Gravesande (ca.1610–1662), architect en ingenieur. Leiden 2005Search in Google Scholar

Strauss/Van der Meulen 1979 Strauss, Walter Leopold/Meulen, Marjon van der: The Rembrandt Documents. New York 1979Search in Google Scholar

Sturm 1719 Sturm, Leonhard Christoph: Durch Einen grossen Theil von Teutschland und den Niederlanden biß nach Pariß gemachete Architectonische Reise-Anmerckungen zu der Vollständigen Goldmannischen Bau-Kunst VIIten Theil als ein Anhang gethan Damit, so viel in des Auctoris Vermögen stehet, nichts an der Vollständigkeit des Wercks ermangle. Augsburg 1719Search in Google Scholar

Taverne 1978 Taverne, Ed: In ‚t land van de belofte: in de nieuwe stadt. Ideaal en werkelijkheid van de stadsuitleg in de Republiek 1580–1680. Maarssen 1978Search in Google Scholar

Taylor 1972 Taylor, René: Hermetism and mystical architecture in the Society of Jesus, in: Wittkower, Rudolf/Jaffe, Irma B. (Hg.): Baroque art: the Jesuit contribution. New York 1972, 63–97Search in Google Scholar

Terwen 1964 Terwen, Jacobus J.: De ontwerpgeschiedenis van de Marekerk te Leiden, in: Wijck u. a., Henri Wolter Matheus van der (Hg.): Opus Musivum. Een bundel studies aangeboden aan Professor Doctor M. D. Ozinga ter gelegenheid van zijn zestigste verjaardag op 10 november 1962. Assen 1964, 231–256Search in Google Scholar

Terwen/Ottenheym 1993 Terwen, Jacobus J./Ottenheym, Koen A.: Pieter Post (1608–1669). Architect. Zutphen 1993Search in Google Scholar

Tieskens 1983a Tieskens, R. W.: Kap van de Burgerzaal van het voormalig stadhuis van Amsterdam, in: Tieskens, R. W./Snoep, Derk P./Wezel, Gerhard W. C. van (Hg.): Het kleine bouwen. Vier eeuwen maquettes in Nederland. Zutphen 1983, 72–76Search in Google Scholar

Tieskens 1983b Tieskens, R. W.: Koepelkerk op de Botermarkt, het huidige Rembrandtsplein, te Amsterdam, in: Tieskens, R. W./Snoep, Derk P./Wezel, Gerhard W. C. van (Hg.): Het kleine bouwen. Vier eeuwen maquettes in Nederland. Zutphen 1983, 82–83Search in Google Scholar

Tigerman 1988 Tigerman, Stanley: The architecture of exile. New York 1988Search in Google Scholar

Van Agt 1974 Agt, Jozef Floris van: Synagogen in Amsterdam. ’s- Gravenhage 1974Search in Google Scholar

Van Cleempoel 1999 Van Cleempoel, Koenraad: The Escorial as an Example of the »New Architecture of the New Christian Antiquity«: A Study in the Problem of Legitimation During the Spanish Renaissance, in: Reinink, Wessel/Stumpel, Jeroen (Hg.): Memory & Oblivion. Procedings of the XXIXth International Congress of the History of Art held in Amsterdam, 1–7 September 1996. Dordrecht 1999, 663–67010.1007/978-94-011-4006-5_77Search in Google Scholar

Van den Hoek Ostende 1977 Hoek Ostende, J. H. van den: Amsterdamse stadspoorten, in: Maandblad Amstelodamum 64.1977, 63–67Search in Google Scholar

Van der Hoeve/Tel 2005 Hoeve, Jan A. van der/Tel, Taco M.: De bouwgeschiedenis van de Alkmaarse Kapelkerk, in: Noordegraaf, Leo/Rogge, Carla (Hg.): De Alkmaarse Kapelkerk. Geschiedenis en restauratie. Hilversum 2005, 9–100Search in Google Scholar

Van der Linden 1990 Linden, C. J. R. van der: De symboliek van de Nieuwe Kerk van Jacob van Campen te Haarlem, in: Oud-Holland 54. 1990, 1–30Search in Google Scholar

Van Eeghen 1973 Eeghen, Isabella Henriëtte van: Jan en Nicolaas van der Heyden als uitvinders, in: Maandblad Amstelodamum 60.1973, 99–106Search in Google Scholar

Van Eeghen 1976 Eeghen, Isabella Henriëtte van: De familiestukken van Metsu van 1657 en van De Witte van 1678 met vier levensgeschiedenissen (Gillis Valckenaer, Nicolaas Listingh, Jan Zeeuw en Catharina van de Perre), in: Jaarboek Amstelodamum 68.1976, 78–107Search in Google Scholar

Van Essen 2000 Essen, Gea van: Daniel Stalpaert (1615–1676). Stadsarchitect van Amsterdam en de Amsterdamse stadsfabriek 1647 tot 1676, in: Bulletin van de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond 99.2000, 101–120Search in Google Scholar

Van Essen 2010 Essen, Gea van: Bouwheer en bouwmeester. Bouwkunst in Groningen, Stad en Lande (1594–1795). Assen 2010Search in Google Scholar

Van Luttervelt 1950 Luttervelt, Remmet van: Het Raadhuis aan de Dam. Amsterdam 1950Search in Google Scholar

Van Mastrigt 2009 Mastrigt, Cees van: Willemstad prinsheerlijk. Een vestingstad in roerige en minder roerige tijden. Willemstad 2009Search in Google Scholar

Van Pelt 1984 Pelt, Robert Jan van: Tempel van de wereld. De kosmische symboliek van de Tempel van Salomo. Utrecht 1984Search in Google Scholar

Van Swigchem/Brouwer/Van Os 1984 Swigchem, Cornelis Albertus van/Brouwer, Teunis/Van Os, W.: Een huis voor het Woord. Het Protestantse kerkinterieur in Nederland tot 1900. ‚s-Gravenhage 1984Search in Google Scholar

Van Tussenbroek 2009 Tussenbroek, Gabri van: Dachwerke des 17. und 18. Jahrhunderts in Amsterdam. Tradition und Erneuerung, in: Zalewski, Paul (Hg.): Dachkonstruktionen der Barockzeit in Norddeutschland und im benachbarten Ausland. Petersberg 2009, 105–123Search in Google Scholar

Van Waarden-Koets 1997 Waarden-Koets, Aneeke van: De bouw van de Oostkerk, in: Sijnke, Pieter Willem/Waarden-Koets, Aneeke van (Hg.): De Oostkerk. »Een heerlyk stuk der Hedendaagsche Bouwkunde«. Geschiedenis en restauratie van de Middelburgse Oostkerk. Goes 1997, 17–43Search in Google Scholar

Veldman 1975 Veldman, Freerk J.: Allert Meijer en Jan de Rijk. Het kerkelijk oeuvre van een kistemaker en beeldsnijder rond 1700, in: Publicaties Stichting Oude Groninger Kerken. 1975, 25, 81–110Search in Google Scholar

Veldman 1978 Veldman, Freerk J.: Allert Meijer, schrijnwerker/stadsbouwmeester. Jan de Rijk, beeldhouwer. Een tentoonstelling rond schoorsteenmantels en kerkmeubilair omstreeks 1700 in Stad en Lande. Groningen 1978Search in Google Scholar

Veldman 1995 Veldman, Freerk J.: Leven en werk van Jan de Rijk, beeldhouwer, in: Groninger Kerken 12.1995, 5–18, 55–68Search in Google Scholar

Verhoef 2017 Verhoef, Henk: De Oosterkerk. Stalpaert en »de mate der Modullen«, in: Maandblad Amstelodamum 104.2017, 147–165Search in Google Scholar

Villapando/De Prado 1604 Villapando, Juan Battista/Prado, Jeronimo de: In Ezecheliem Explanationes et Apparatus Urbis ac Templi Hiersosolymitani. Roma 1604Search in Google Scholar

Vlaardingerbroek 2010 Vlaardingerbroek, Pieter: De stadsarchitect Daniel Stalpaert (1648–1676), ontwerper of projectmanager? in: Maandblad Amstelodamum 97.2010, 53–61Search in Google Scholar

Vlaardingerbroek 2011 Vlaardingerbroek, Pieter: Het paleis van de Republiek. Geschiedenis van het stadhuis van Amsterdam. Zwolle 2011Search in Google Scholar

Vlaardingerbroek 2013 Vlaardingerbroek, Pieter: Naar de Tempel: een joods gebouw in Nederlandse bouwstijl, in: Vlaardingerbroek, Pieter (Hg.): De Portugese Synagoge in Amsterdam. Zwolle 2013, 55–72Search in Google Scholar

Vogelsang 1981 Vogelsang, Bernd: »Archaische Utopien.: Materialien zu Gerhard Schotts Hamburger »Bühnenmodell« des Templum Salomonis. Köln 1981, 181–185Search in Google Scholar

Von der Dunk 1995 Von der Dunk, Thomas Heinrich: Twee klassieke eenlingen in het Noorden. De toren van de Der Aa-kerk in Groningen en de kerktoren van Uithuizermeeden architectuurtheoretisch nader bezien, in: Groninger Kerken 12.1995, 125–133Search in Google Scholar

Von der Dunk 2014 Von der Dunk, Thomas Heinrich: Kaiserkrone oder Tempelzwiebel? Die ikonographischen Wurzeln des niederländischen Haubenturms, in: Architectura 44.2014, 37–60Search in Google Scholar

Von der Dunk 2015 Von der Dunk, Thomas Heinrich: Toren versus traditie. De worsteling van classicistische architecten met een middeleeuws fenomeen. Leiden 2015Search in Google Scholar

Von der Dunk 2016 Von der Dunk, Thomas Heinrich: Sturm über Holland. Ergebnisse einer Studienreise eines deutschen Architekturtheoretikers in die niederländische Republik um 1700, in: Insitu. Zeitschrift für Architekturgeschichte 8.2016, 191–204Search in Google Scholar

Von der Dunk 2020 Von der Dunk, Thomas Heinrich: Een Hollandse Tempel van Salomo. De maquette voor een nooit gebouwde koepelkerk in Amsterdam. Zutphen 2020Search in Google Scholar

Weissman 1911 Weissman, Adriaan Willem: Daniel Stalpaert, in: Oud-Holland 29.1911, 65–8510.1163/187501711X00063Search in Google Scholar

Wittkower 1975 Wittkower, Rudolf: Santa Maria della Salute, in: Wittkower, Rudolf: Studies on the Italian Baroque. London 1975, 125–152Search in Google Scholar

Wischnitzer 1964 Wischnitzer, Rachel: The Architecture of the European Synagogue. Philadelphia 1964Search in Google Scholar

Worp 1911–1917 Worp, Jacob Adolf (Hg.): De Briefwisseling van Constantijn Huygens (1608–1687), 6 Bde. ‚s-Gravenhage 1911–1917Search in Google Scholar

Zubow 1953 Zubow, Valentin: Zur Komposition von Raffaels Sposalizio, 1504, in: Zeitschrift für Kunstgeschichte 16.1953, 145–15310.2307/1481391Search in Google Scholar

Zwarts 1938/39 Zwarts, Jacob: Oud-Hollandse modellen van de Tempel van Salomo, in: Historia. Maandschrift voor geschiedenis en kunstgeschiedenis 4.1938, 277–282, 307–310, 381–385; 5.1939, 84–89Search in Google Scholar