Horsemen in social structures of Central European Barbaricum – Analysis 2: spatial analysis
-
Emilia Smółka-Antkowiak
Abstract
The article is the second publication summarizing the project aimed at searching for clues regarding the social position and functions of the dead equipped with spurs buried in the cemeteries of the Central European Barbaricum. The main assumption of the project was to analyse the location of graves with spurs in selected cemeteries in search of any regularities regarding the location of horsemen graves and their relations with other graves in the necropolis. The following analysis covered eight cemeteries from the Central European area of Barbaricum, four cemeteries of the Przeworsk culture – Chorula, Lachmirowice, Chmielów Piaskowy, and Opatów – two cemeteries of the Wielbark culture – Kowalewko and Weklice – one cemetery of the Sudovian culture – Szwajcaria – and a necropolis belonging to the Elbe cultural circle in Hamfelde. The obtained results clearly indicate that the special character of spurs emphasized in the literature is confirmed by spatial relations. The regularities observed in the cemeteries of communities that buried their dead with weapons concerned almost exclusively the graves of mounted warriors. It is significant that these regularities did not apply to graves with spurs, in which no weapons were found and therefore cannot be considered warrior burials. Such objects most often did not fit into the observed spatial structures and were located in the cemetery space without any noticeable regularities.
The regularities regarding the choice of the burial place of deceased mounted warriors seem to be one of the aspects of distinguishing their position and importance by the mourners. The universality of these rules should be considered as evidence of the stabilized position of the rider in the analysed prehistoric societies, which also indicates their homogeneity in this respect. This becomes a valuable clue, especially in the context of the analysis and interpretation of materials from Wielbark culture cemeteries where, so far, there have been no grounds for drawing conclusions about the presence of a warrior strata.
Zusammenfassung
Der Artikel ist der zweite Teil eines Beitrags, der das Projekt zur Suche nach Hinweisen auf die soziale Stellung und Funktion der mit Sporen ausgestatteten Toten in den Friedhöfen des mitteleuropäischen Barbaricums zusammenfasst. Die Hauptannahme des Projekts war die Analyse der Lage der Sporengräber in ausgewählten Gräberfeldern auf der Suche nach Regelmäßigkeiten hinsichtlich der Lage von Reitergräbern und ihrer Beziehungen zu anderen Gräbern in der Nekropole. Untersucht wurden acht Friedhöfe aus dem mitteleuropäischen Barbaricum, vier Friedhöfe der Przeworsk-Kultur – Chorula, Lachmirowice, Chmielów Piaskowy und Opatów –, zwei Friedhöfe der Wielbark-Kultur – Kowalewko und Weklice –, ein Friedhof der Sudovian-Kultur – Szwajcaria – und eine Nekropole des Elbe-Kulturkreises in Hamfelde. Die erzielten Ergebnisse zeigen deutlich, dass der in der Literatur hervorgehobene besondere Charakter der Sporen durch räumliche Beziehungen bestätigt wird. Die beobachteten Regelmäßigkeiten in den Gräberfeldern von Gemeinschaften, die ihre Toten mit Waffen bestatteten, betrafen fast ausschließlich die Gräber von Reiterkriegern. Es ist bezeichnend, dass diese Regelmäßigkeiten nicht für Gräber mit Sporen galten, in denen keine Waffen gefunden wurden und die daher nicht als Kriegergräber angesehen werden können. Solche Objekte passten meist nicht in die beobachteten Raumstrukturen und lagen ohne erkennbare Regelmäßigkeiten im Gräberfeldraum. Die Regelmäßigkeiten bei der Wahl des Bestattungsortes von verstorbenen berittenen Kriegern scheinen einer der Aspekte zu sein, mit denen die Trauernden ihre Stellung und Bedeutung unterschieden. Die Allgemeingültigkeit dieser Regeln sollte als Beweis für die stabilisierte Stellung des Reiters in den untersuchten prähistorischen Gesellschaften angesehen werden, was auch auf ihre Homogenität in dieser Hinsicht hinweist. Dies wird zu einem wertvollen Anhaltspunkt, insbesondere im Zusammenhang mit der Analyse und Interpretation von Materialien aus den Gräberfeldern der Wielbark-Kultur, wo bisher noch keine Rückschlüsse auf das Vorhandensein einer Kriegerschicht gezogen werden konnten.
Abstrakt
Artykuł jest drugą z publikacji podsumowujących wyniki badań nad pozycją społeczną i funkcją zmarłych chowanych z ostrogami na cmentarzyskach środkowoeuropejskiego Barbaricum. Głównym założeniem projektu było przeprowadzenie analizy rozmieszczenia grobów z ostrogami w przestrzeni cmentarzysk w poszukiwaniu wszelkich prawidłowości dotyczących lokowania grobów jeźdźców oraz ich relacji z innymi grobami na nekropolii. Do analiz wybrano cztery stanowiska kultury przeworskiej (Chmielów Piaskowy, pow. ostrowiecki; Lachmirowice, pow. inowrocławski; Opatów, pow. opatowski; Chorula, pow. krapkowicki), dwa stanowiska kultury wielbarskiej (Kowalewko, pow. obornicki; Weklice, pow. elbląski;), jedno stanowisko kultury sudowskiej (Szwajcaria, pow. sejneński) oraz jednego stanowisko kręgu nadłabskiego (Hamfelde, kr. Stormann). Uzyskane wyniki jednoznacznie wskazują, iż podkreślany w literaturze przedmiotu szczególny charakter ostróg znajduje swoje potwierdzenie w relacjach przestrzennych. Uchwycone prawidłowości w przypadku cmentarzysk społeczności, które chowały swych zmarłych z uzbrojeniem, dotyczyły niemal wyłącznie grobów wojowników konnych. Znamiennym jest, iż nie dotyczyły one grobów z ostrogami, w których nie znaleziono uzbrojenia i których tym samym nie można uznać za pochówki wojowników. Obiekty takie najczęściej nie wpisywały się w obserwowane układy i lokowane były w przestrzeni cmentarzyska bez zachowania zauważalnych prawidłowości. Prawidłowości dotyczące wyboru miejsca pochówku zmarłych wojowników konnych zdają się być jednym z aspektów wyróżnienia ich pozycji i znaczenia przez żałobników. Ich uniwersalność należy uznać za świadectwo ustabilizowanej pozycji jeźdźca w analizowanych społecznościach pradziejowych, co wskazuje jednocześnie na ich homogeniczność w tym zakresie. Staje się to niezwykle cenną wskazówką, przede wszystkim w kontekście analiz i interpretacji materiałów z cmentarzysk kultury wielbarskiej, gdzie dotychczas brakowało podstaw do wnioskowania na temat obecności warstwy wojowników.
© 2025 Walter de Gruyter GmbH, Berlin/Boston
Artikel in diesem Heft
- Titelseiten
- Abhandlungen
- The Deer Cult and the Origin of Normativity in the Upper Paleolithic Religion
- Pits, houses and rondels: New results on the Lengyel habitation in the Žitava Valley, Southwestern Slovakia
- The southeasternmost area of the long barrow cemeteries of the Funnel Beaker culture in the 4th millennium BC. The case of two newly investigated structures in Pawłosiów forest (Subcarpathian loess region, Poland) in the context of the settlement network
- Studies on the Iconography and Interpretation of Combat Scenes of the Late Bronze Age Aegean: A re-appraisal
- Vessel use at the Mycenaean Palace of Ayios Vasileios, Laconia, using Organic Residue Analysis
- Preliminary considerations on the Scythian stone statue of 4th Century BC from the tumular necropolis from Peceneaga-Cerna, Tulcea County
- Take a handful of nuts in a bowl! Turned wooden vessel with hazelnuts from Czarnówko against the background of other finds from cemeteries of the Wielbark culture
- Schildfibeln und Fibeln mit Zierplatten der jüngeren Römischen Kaiserzeit, Teil 1 – Klassifikation und Fundspektrum
- Jewellery and Garments for the Afterlife: A Case Study of Elite Burial at the Wielbark Culture Cemetery, Leźno, Kartuzy County, Poland
- Ein Hort aus kaiserzeitlichen Pferdegeschirrbeschlägen von Milonice, Bez. Blansko (CZ)
- In a narcotic trance, or stimulants in Germanic communities of the Roman period
- Horsemen in social structures of Central European Barbaricum – Analysis 2: spatial analysis
- Klein aber fein – Bernsteinanhänger, Kerbschnitt & Co. Neues zum völkerwanderungszeitlichen Gräberfeld von Assel, Ldkr. Stade
Artikel in diesem Heft
- Titelseiten
- Abhandlungen
- The Deer Cult and the Origin of Normativity in the Upper Paleolithic Religion
- Pits, houses and rondels: New results on the Lengyel habitation in the Žitava Valley, Southwestern Slovakia
- The southeasternmost area of the long barrow cemeteries of the Funnel Beaker culture in the 4th millennium BC. The case of two newly investigated structures in Pawłosiów forest (Subcarpathian loess region, Poland) in the context of the settlement network
- Studies on the Iconography and Interpretation of Combat Scenes of the Late Bronze Age Aegean: A re-appraisal
- Vessel use at the Mycenaean Palace of Ayios Vasileios, Laconia, using Organic Residue Analysis
- Preliminary considerations on the Scythian stone statue of 4th Century BC from the tumular necropolis from Peceneaga-Cerna, Tulcea County
- Take a handful of nuts in a bowl! Turned wooden vessel with hazelnuts from Czarnówko against the background of other finds from cemeteries of the Wielbark culture
- Schildfibeln und Fibeln mit Zierplatten der jüngeren Römischen Kaiserzeit, Teil 1 – Klassifikation und Fundspektrum
- Jewellery and Garments for the Afterlife: A Case Study of Elite Burial at the Wielbark Culture Cemetery, Leźno, Kartuzy County, Poland
- Ein Hort aus kaiserzeitlichen Pferdegeschirrbeschlägen von Milonice, Bez. Blansko (CZ)
- In a narcotic trance, or stimulants in Germanic communities of the Roman period
- Horsemen in social structures of Central European Barbaricum – Analysis 2: spatial analysis
- Klein aber fein – Bernsteinanhänger, Kerbschnitt & Co. Neues zum völkerwanderungszeitlichen Gräberfeld von Assel, Ldkr. Stade
